Thế giới đang có một tia hy vọng trong trận chiến với Covid-19: Sau một thời gian theo dấu sự lây lan của virus SARS-CoV-2, các nhà khoa học kết luận rằng chủng corona mới này có tốc độ biến đổi khá chậm.
Nó đột biến chậm hơn các virus thường tấn công đường hô hấp khác như cúm. Và tỷ lệ đột biến chậm này có hai hàm ý - cả hai đều tích cực.
Thứ nhất, nó có nghĩa là SARS-CoV-2 sẽ tồn tại ổn định ở dạng hiện tại và khó có thể trở nên nguy hiểm hơn. Thứ hai, bởi virus không biến đổi nhanh, loại vắc-xin chống lại nó sẽ kéo dài được hiệu quả phòng bệnh.
Đối với virus cúm mùa có tốc độ biến chủng rất nhanh, chúng ta vẫn đang phải tinh chỉnh lại vắc-xin mỗi năm một lần. Điều đó có nghĩa là cứ mỗi mùa cúm mới chúng ta lại phải tiêm thêm một mũi vắc-xin mới.
Nhưng nếu sản xuất được vắc-xin cho Covid-19, nó có thể là một loại vắc-xin duy nhất. Chúng ta có thể tiêm vắc-xin này nhiều năm liên tiếp mà không mất hiệu quả, giống với vắc-xin sởi hoặc thủy đậu hiện nay.
Một tình nguyện viên tiêm thử nghiệm vắc-xin Covid-19 tại Mỹ.
Thông tin mới này đã được Peter Thielen, một nhà di truyền học phân tử tại Đại học Johns Hopkins chia sẻ trên tờ The Washington Post:
Các nhà khoa học đã phân tích 1.000 mẫu virus SARS-CoV-2 khác nhau và thấy rằng chủng virus đang lây lan tại Mỹ chỉ có từ 4-10 khác biệt di truyền so với chủng virus lây lan trong những ngày đầu đại dịch ở Vũ Hán.
"Tại thời điểm này, tỷ lệ đột biến của virus gợi ý rằng vắc-xin được phát triển cho SARS-CoV-2 sẽ là một loại vắc-xin định nhất, chứ không phải mỗi năm lại cần vắc-xin mới như cúm", Thielen nói.
Virus corona ổn định hơn virus cúm
Như một quy luật của tự nhiên, tất cả các virus đều đột biến theo thời gian. Trong quá trình sao chép mã di truyền để nhân lên, virus luôn luôn gặp phải một xác suất lỗi nhất định. Các lỗi này được gọi là đột biến, và các đột biến được di truyền sang thế hệ sao chép tiếp theo của nó, tạo ra một quần thể virus đột biến.
Khi các lỗi sao chép tích lũy qua nhiều thế hệ, virus sẽ bị đột biến thành một chủng khác. Thông thường, các đột biến chủng này không ảnh hưởng đến mức độ lây nhiễm hay cách thức lây lan của virus. Nhưng bằng cách theo dõi sát sao quá trình này, các nhà khoa học có thể theo dấu được quá trình virus lan qua các quần thể người. Đó là một cuộc điều tra quan trọng.
Như một quy luật của tự nhiên, tất cả các virus đều đột biến theo thời gian.
Cho tới thời điểm hiện tại trong dịch Covid-19, các nhà khoa học xác định được SARS-CoV-2 dường như không đột biến quá nhiều. Mặc dù có những thay đổi tinh tế trong bộ gen theo thời gian, nhưng virus xuất hiện giống nhau ở mọi nơi trên thế giới. Các chủng biến đổi của chúng gần như giống hệt nhau.
Andrew Rambaut, một nhà sinh học tiến hóa phân tử tại Đại học Edinburgh, nói với Tạp chí Science rằng SARS-CoV-2 tích lũy trung bình khoảng 1 đến 2 đột biến mỗi tháng. "Tốc độ đó chậm hơn khoảng 2 đến 4 lần so với bệnh cúm", ông nói.
Trevor Bedford, một nhà khoa học tại Trung tâm Nghiên cứu Ung thư Fred Hutchinson, chia sẻ rằng virus cúm là một chủng đột biến cực kỳ nhanh. Cứ 10 ngày một lần, nó lại tích lũy được một đột biến vào bộ gen của mình.
"Hầu hết những đột biến đó không quan trọng", Bedford viết trên trang Twitter cá nhân của mình. "Nhưng đôi khi một đột biến trên virus cúm có thể làm suy yếu khả năng miễn dịch hiện tại của người dân đối với căn bệnh mà nó gây ra". Đó là lý do tại sao chúng ta phải tiêm phòng cúm mùa mỗi năm một lần, mỗi năm vắc-xin đều được tinh chỉnh nhưng không phải lúc nào cũng có hiệu quả tuyệt đối.
Nhận xét
Đăng nhận xét